Nog net op de valreep van vorig werkjaar hadden we een vraag om uitleg in dit verband gekregen (commissievergadering van 9 juli 2020), maar ook alweer nét voordien op 2 juli 2020. Bij de vragen nu van Koen Daniëls, tegen de corona-achtergrond met ook de tijdelijke corona-aanpassing van de regelgeving, ging het aanvankelijk wel over de evolutie in de deelnamecijfers (en eventuele herhaling van de vrijheid om deel te nemen) van scholen aan de bestaande proeven (uit GO!, OVSG resp. Katholiek Onderwijs Vlaanderen), maar in het gesprek belandden we toch weer snel bij de geplande gevalideerde, gestandaardiseerde en genormeerde proeven uit de beleidsnota van minister Weyts. Tussendoor viel ook het recente onderzoeksrapport van Kristof De Witte en Joana Maldonado, waarover ook door Katholiek Onderwijs Vlaanderen gecommuniceerd werd c.q. dat Katholiek Onderwijs Vlaanderen al aangreep om op de ondersteuning voor scholen te wijzen.
Daniëls’ vragen dan: zoals gezegd hierboven, eerst over deelname en eventuele voortzetting van de tijdelijke (corona)maatregel om zelf over deelname te mogen oordelen, maar ook vragen over de objectieve meting van leerachterstand als gevolg van lockdown en afstandsonderwijs, over eigen zulke metingen van de scholen en over de stappen om tot een gevalideerde proef voor heel Vlaanderen te komen.
Minister Weyts schetste eerst de deelname aan IDP en OVSG-toetsen aan het eind van vorig schooljaar. Hij leek me daarmee wel de stelling van vragensteller Daniëls over GO! enerzijds en OVSG/Katholiek Onderwijs Vlaanderen anderzijds te corrigeren tot een GO!/Katholiek Onderwijs Vlaanderen enerzijds en OVSG anderzijds. De afwijkingsmogelijkheid van vorig schooljaar inzake deze toetsen zou niet herhaald worden dit schooljaar, omdat de situatie (scholen zoveel mogelijk openhouden) nu anders was. Dat gold ook voor de peilingsproeven en internationaal vergelijkend onderzoek. Vervolgens verwees de minister naar het hierboven vermelde onderzoek van De Witte en Maldonado als eerste indicatie van de leerachterstand. Om ten slotte te belanden bij zijn beleidsdoelstelling over gevalideerde, gestandaardiseerde en genormeerde proeven. Daarmee herhaalde hij wat hij al op 2 juli 2020 in de Onderwijscommissie gezegd had, maar nu kon hij ook toevoegen dat de Vlaamse regering op 10 juli 2020 de oproep voor het nieuwe universitaire steunpunt dat de proeven moest ontwikkelen, goedgekeurd had. Het steunpunt zou moeten werken van 1 januari 2021 tot en met 2025. De gunningsprocedure liep dus. De ook al vermelde haalbaarheidsstudie zou drie invalshoeken omvatten: een pedagogisch-psychometrische, een organisatorische en een juridisch-technische invalshoek. De studie zou begin 2021 afgerond worden. Dat leek mij erg snel voor wat toch een erg complex titanenwerk is, maar on verra.
In zijn repliek ging vragensteller Daniëls op een vreemde manier in op de deelnamecijfers vanuit de verschillende koepels en het GO!, zoals besproken door de minister. Hij betreurde de oproep van het GO! om niet deel te nemen aan de proeven. En over de toekomstige, nieuwe toetsen herhaalde hij zijn wens om niet alleen te toetsen op eindtermen, zoals de peilingsproeven, maar ook op hogere beheersingsniveaus, zoals bijvoorbeeld in PISA. Een eerbare wens, maar ongetwijfeld één waaraan een hoger prijskaartje hangt wegens een grotere complexiteit voor de toetsenmakers.
Interveniënt Loes Vandromme voegde nog een andere interessante vraag toe: hoe konden leraren, directeurs, scholen, sterker gemaakt worden op het vlak van datageletterdheid? Maakte dat ook deel uit van de ministers plannen met de gevalideerde proeven? Minister Weyts zou daar inderdaad rekening meehouden. En dat punt deed vragensteller Daniëls ten slotte terecht terugdenken zowel aan de recente vijfde aflevering van de hoorzittingenreeks over het lerarentekort (en onderwijskwaliteit) als aan de interessante feedbackrapporten bij de peilingsproeven van dat andere, bestaande steunpunt, het Steunpunt Toetsontwikkeling en Peilingen.
Lees de bespreking van de “Vraag om uitleg over gevalideerde proeven op het einde van het basisonderwijs in relatie tot COVID-19 van Koen Daniëls” aan minister Ben Weyts.
Reageren kan bij Wilfried Van Rompaey: wilfried.vanrompaey@katholiekonderwijs.vlaanderen
